
Laten we eerlijk zijn.. Vrouwen domineren het horrorgenre. Denk er maar eens bij na wie 90% van de tijd een horrorfilm overleefd. Dat is juist.. De vrouw.
Het vrouwelijke personage die als laatst staande blijft en de moordenaar confronteert wordt “the final girl” genoemd. In februari is het de “women in horror” maand, wat ervoor bedoeld is om vrouwen in het horrorgenre te vieren, maar net als Gwen ben ik het ermee eens dat vrouwen in horrorfilms niet speciaal gevierd te hoeven worden, want vrouwen in horrorfilms zijn bad ass! Natuurlijk bestaat het ook om vrouwen achter de schermen bij het horrorgenre te waarderen, met name vanwege het feit dat er gewoon te weinig zijn, wat helaas bij alle genres nog een groot probleem is.
Het maakt niet uit welke film je kiest, de final girl zul je al snel herkennen. Ze is maagdelijk en onschuldig in alles wat ze doet en zo ziet ze er natuurlijk ook uit. Vaak wordt ze ook neergezet als een watje waardoor je haast niet zal geloven dat zij juist degene is die het overleefd, in tegenstelling tot de sportievere types. Gelukkig worden de degraderende trekken van dit stereotype de laatste tijd al wat vaker aan de kant geschoven om plaats te maken voor final girls die vanaf het begin al girlpower uitstralen, zoals bijvoorbeeld Jessica Chastain in Mama, Shami Vinson in You’re Next en Jessica Biel in Texas Chainsaw Massacre (2003). Al moet ik wel zeggen dat de final girl in de bioscopen op het moment een uitstervend stereotype lijkt te zijn, net als de slasher films waarin zij vaak voorkomen. Voor echte girlpower in recente horrorfilms kun je het beste naar films kijken die juist niet in de bioscoop zijn uitgekomen.
Uit alle final girls is Sidney Prescott (Neve Campbell) uit Scream toch wel de ultieme final girl. Ze heeft het niet één keer overleefd, maar wel vier keer. Al moet daarbij gezegd worden dat ze sinds halverwege de eerste Scream niet echt meer een stereotype final girl is geweest, en toch overleeft ze het nadat ze seks heeft gehad. Dit klinkt natuurlijk raar, maar het is algemeen bekend dat wie seks heeft in een horrorfilm doodgaat.. soms zelfs tijdens de daad. Sidney is niet alleen een voorbeeld wat betreft final girls, maar ook een final girl die het stereotype heeft doorbroken en veranderd. Terwijl ze in de eerste Scream nog enigszins onschuldig begon was ze in de overige films een regelrechte bad ass, maar dit heeft haar lot nooit veranderd. Natuurlijk was de Scream franchise ooit begonnen als een satirische blik op het horrorgenre, maar sindsdien heeft het veel veranderd in het horrorgenre.
Een andere grote final girl is bijvoorbeeld Laurie Strode die in de originele Halloween I en II, maar ook in H20, gespeeld wordt door scream queen Jamie Lee Curtis. In de remakes van Rob Zombie begint Laurie wel als een final girl, maar in de tweede film is er niks meer over van de lieve en onschuldige Laurie waardoor ze niet eens meer in de buurt komt van het stereotype. Dit kun je zien als personage ontwikkeling, maar persoonlijk vind ik dat in Zombie’s Halloween II Laurie verpest wordt wat gelijk ook effect heeft op de rest van de film. Gelukkig was ik niet de enige die dit vond en is de film flink geflopt, waardoor er gelukkig ook geen verdere remakes meer van Halloween werden gemaakt.

Ondanks dat het slasher subgenre een uitstervend soort in de bioscoop lijkt te zijn maakt het gelukkig wel een comeback op het kleinere scherm. Denk hierbij maar aan Scream the TV series en Scream Queens. Scream is natuurlijk geïnspireerd op de gelijknamige film, waardoor het niet zo gek is dat de serie een final girl bevat, maar ook bij Scream Queens lijkt het erop dat Grace Gardner (Skyler Samuels) de final girl zal worden – al is dit natuurlijk nog maar een voorgevoel. Maar ook andere series bevatten een potentiële final girl, en je zou zelfs zo ver kunnen gaan om te zeggen dat de vier Liars uit Pretty Little Liars tot zekere hoogte final girls zijn.
Zoals gezegd kun je de afgelopen tijd steeds minder final girls in de bioscopen vinden – dit vooral omdat paranormale films de bioscopen op het moment domineren, maar het lijkt er op dat de final girl een terugkeer gaat maken. Zo is er aangekondigd dat er in 2017 een nieuwe Friday the 13th film zal uitkomen en er is ook grote vraag naar een tweede The Cabin in the Woods film, waarin natuurlijk het horrorgenre evenals het final girl stereotype en anderen op de hak wordt genomen. Maar de laatste tijd zijn er ook films uitgekomen die helemaal rondom het final girl stereotype draaien, beiden met passende namen die je ongetwijfeld door elkaar zult halen, namelijk Final Girl en The Final Girls.

In Final Girl besluit de jonge Veronica (Abigail Breslin) het lot van de final girls voorgoed te veranderen als ze zichzelf expres laat vangen door een groepje puberende sadisten die op knappe meisjes jagen. Veronica is al sinds jongs af aan getraind voor dodelijke situaties en dus krijgen de mannen eindelijk eens een koekje van eigen deeg. In The Final Girls gaat het er flink anders toe, want Max (Taissa Farmiga) is dochter van een overleden scream queen uit de jaren ’80. Uiteindelijk besluit ze om samen met een groepje vrienden naar de screening te gaan van een van haar moeders vroegere films. Ze worden echter in de film gezogen en moeten samen met de personages uit de film het verhaal zien te overleven. Ze hebben wel voorsprong op de personages van de film, want ze kennen de regels wat betreft het overleven van een horrorfilm. Zelf heb ik de film nog niet gezien, maar met een 7.1 op IMDb beloofd het al veel goeds.
Uit alle stereotypes die je in horrorfilms zult vinden is de final girl toch wel de belangrijkste. Misschien is het omdat ik een vrouw ben of omdat ik niet anders weet, maar een man die een horrorfilm overleefd heeft toch niet hetzelfde effect als een vrouw die ondanks alles én het overleefd én de moordenaar weet te verslaan. Mannen hebben al genoeg films waarin ze de wereld redden, dus is dit stukje female empowerment toch wel heel fijn om te zien in films waarin iedereen gedoemd lijkt te zijn.